Thông gió nhà ống – Vấn đề nan giải của đô thị hiện đại 2025

Thông gió nhà ống – Vấn đề nan giải của đô thị hiện đại

Nhà ống là mô hình phổ biến trong các đô thị lớn của Việt Nam. Tuy nhiên, thiết kế dạng hình ống dài, bị kẹp giữa hai căn nhà liền kề khiến thông gió nhà ống trở thành bài toán khó, nhất là khi không có cửa sổ bên hông. Việc thiếu cửa sổ khiến không khí tù đọng, ẩm thấp, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của gia chủ.

Những căn nhà ống kiểu này thường chỉ có 1 mặt thoáng ở phía trước hoặc phía sau, không đủ để tạo dòng đối lưu. Đặc biệt trong các mùa nắng nóng, tình trạng tích nhiệt, không thoát khí khiến nhà trở nên bức bí. Đây không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là một thách thức lớn trong thiết kế xây dựng.

Vì sao thông gió nhà ống lại khó khăn khi không có cửa sổ bên hông?

1. Không có mặt thoáng để lấy gió tự nhiên

• Mặt tiền và mặt sau nhà ống thường bị che khuất hoặc quá hẹp.

• Hai bên bị bịt kín khiến không khí không thể lưu thông theo chiều ngang.

2. Độ dài lớn khiến khí khó lưu chuyển

• Nhà ống thường sâu từ 15–25m, nhưng rộng chỉ 3–5m.

• Gió tự nhiên không thể di chuyển xuyên suốt chiều dài nhà mà không có sự hỗ trợ kỹ thuật.

3. Tầng cao, nhiều phòng kín

• Mỗi tầng được chia thành nhiều phòng riêng biệt.

• Thiếu cửa thông gió hoặc các khe thoáng nội bộ, gây bức bí cục bộ.

4. Chịu ảnh hưởng từ môi trường đô thị

• Nhà ống thường nằm trong khu đông đúc, nhiều bụi và tiếng ồn.

• Gia chủ thường đóng kín cửa để chống bụi, khiến nhà càng thiếu lưu thông không khí.

Thiết kế thông gió nhà ống – Nguyên lý cốt lõi cần nắm

Muốn giải quyết vấn đề thông gió nhà ống, cần hiểu nguyên lý hoạt động của không khí trong môi trường nội thất. Có 2 dạng thông gió chính:

Thông gió tự nhiên

• Dựa vào chênh lệch áp suất và nhiệt độ giữa bên trong – bên ngoài.

• Không khí nóng nhẹ hơn, bay lên cao, từ đó tạo dòng lưu thông.

Thông gió cưỡng bức (thông gió cơ khí)

• Sử dụng thiết bị như quạt hút, quạt đối lưu, máy trao đổi nhiệt để tạo dòng khí.

• Phù hợp cho nhà ống bị kín hoàn toàn, không có cửa sổ tự nhiên.

Nguyên lý vàng là thiết kế đủ “điểm vào – điểm ra” cho dòng không khí, tạo chu trình đối lưu: gió vào từ dưới – thoát lên trên, hoặc ngược lại tùy điều kiện thực tế.

Các giải pháp thông gió nhà ống không có cửa sổ bên hông

Kết hợp giữa thông gió tự nhiên và cưỡng bức là cách hiệu quả nhất. Dưới đây là các giải pháp được các kỹ sư xây dựng và chuyên gia bất động sản áp dụng rộng rãi.

Thiết kế giếng trời – Giải pháp tối ưu cho nhà ống

Giếng trời là khoảng không gian rỗng từ tầng trệt đến mái nhà. Đây là “phổi nhân tạo” cho nhà ống.

Lợi ích:

• Tăng khả năng lấy sáng và thông gió theo chiều đứng.

• Tạo luồng khí đối lưu từ tầng dưới lên mái.

• Giúp giảm nhiệt độ nhà vào mùa hè.

Lưu ý khi bố trí giếng trời:

• Đặt ở giữa hoặc cuối nhà để chia đều không khí.

• Nên có cửa thoát mái có thể mở.

• Bố trí thêm cây xanh, hồ cá để cân bằng nhiệt độ và độ ẩm.

 Mở khe thông gió dọc tường hoặc mái

Trong trường hợp không thể có giếng trời lớn, có thể tạo khe thông gió ở phần tiếp giáp tường mái hoặc cầu thang.

Ưu điểm:

• Không chiếm nhiều diện tích.

• Dễ thi công kể cả với nhà đã xây dựng.

Cách làm hiệu quả:

• Mỗi tầng nên có ít nhất một khe thoáng ở tường sát cầu thang.

• Lắp quạt hút nhỏ để hỗ trợ khí lưu thông.

• Kết hợp lam gió để chắn mưa và tránh côn trùng.

Sử dụng quạt thông gió, quạt đối lưu tầng

Trong điều kiện không thể cải tạo kiến trúc, quạt thông gió là phương án nhanh gọn.

Các loại quạt nên dùng:

• Quạt hút gắn tường (cho toilet, kho)

• Quạt hút âm trần

• Quạt thông gió dạng đối lưu tầng (hút tầng dưới, đẩy lên tầng trên)

Gợi ý vị trí lắp:

• Nhà vệ sinh, bếp, kho – nơi có khí nóng, ẩm.

• Cuối hành lang hoặc trần cầu thang.

Tận dụng mái lấy sáng thông minh

Mái lấy sáng polycarbonate, kính cường lực hoặc mái kính mờ cho phép ánh sáng xuyên vào nhà. Khi kết hợp với cửa sổ mái, chúng giúp:

• Đối lưu khí nóng ra ngoài.

• Hạn chế ẩm mốc ở trần nhà.

• Tiết kiệm điện chiếu sáng vào ban ngày.

Thiết kế cầu thang thông thoáng

Cầu thang là trục dọc lý tưởng để đẩy khí nóng lên mái và hút gió mát từ tầng dưới.

Thiết kế tối ưu gồm:

• Không xây kín bậc, dùng bậc hở hoặc lan can thoáng.

• Tận dụng chiếu nghỉ để làm cửa gió hoặc tiểu cảnh thông gió.

• Đặt quạt hút trần cầu thang để hỗ trợ luồng khí.

So sánh các giải pháp thông gió nhà ống hiện nay

Lưu ý khi thiết kế thông gió nhà ống từ giai đoạn xây dựng

Nếu bạn đang chuẩn bị xây dựng nhà ống hoặc cải tạo nhà, hãy cân nhắc những điểm sau để tối ưu thông gió nhà ống ngay từ đầu:

• Tận dụng tối đa mặt thoáng trước và sau: chừa ban công, logia, mái hiên rộng.

• Chừa khoảng thông tầng hợp lý ở giữa hoặc cuối nhà.

• Không chia phòng quá nhỏ hoặc xây tường quá kín.

• Ưu tiên dùng vật liệu cách nhiệt, không giữ nóng như tôn chống nóng, sơn phản quang.

• Tham khảo chuyên gia hoặc đơn vị có kinh nghiệm về thiết kế kiến trúc đô thị.

Kết luận – Thông gió nhà ống không khó nếu thiết kế thông minh

Dù không có cửa sổ bên hông, vẫn có nhiều cách giúp thông gió nhà ống hiệu quả. Chìa khóa là hiểu nguyên lý đối lưu khí – nóng đi lên, mát đi xuống – từ đó thiết kế luồng khí hợp lý bằng các công cụ như giếng trời, quạt hút, mái lấy sáng hoặc cầu thang thông thoáng.

Đối với những gia chủ đang chuẩn bị xây dựng nhà, việc chủ động tính toán thông gió ngay từ bản vẽ giúp giảm thiểu rủi ro về sức khỏe và chi phí sửa chữa sau này. Trong trường hợp nhà đã hoàn thiện, vẫn có thể áp dụng các biện pháp cơ khí hoặc cải tạo cục bộ.

Nếu bạn cần hỗ trợ tư vấn chuyên sâu trong thiết kế, thi công hoặc cải tạo nhà ở đô thị, đừng ngần ngại tìm hiểu thêm tại Bất động sản hoặc tham khảo kinh nghiệm xây dựng thực tế qua chuyên mục xây dựng nhà ở. Việc đầu tư cho thông gió tốt chính là đầu tư cho chất lượng sống lâu dài.