Phần chi phí phát sinh từ việc thay đổi thiết kế giữa chừng 2025

7 Khoản Phí Phát Sinh Thường Gặp Khi Xây Nhà Và Cách Dự Trù

Việc xây dựng nhà ở luôn là một trong những cột mốc lớn và quan trọng trong cuộc đời mỗi người. Tuy nhiên, dù đã lên kế hoạch kỹ lưỡng và chuẩn bị ngân sách chi tiết, thực tế cho thấy phần chi phí phát sinh gần như là điều không thể tránh khỏi trong quá trình thi công. Những khoản chi này, nếu không được dự trù tốt, có thể khiến tổng kinh phí đội lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng.

Vậy đâu là các loại chi phí phát sinh phổ biến khi xây nhà? Làm thế nào để kiểm soát và dự trù hợp lý? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

---

Phần chi phí phát sinh từ việc thay đổi thiết kế giữa chừng

Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến chi phí đội lên ngoài kế hoạch. Nhiều chủ nhà trong quá trình xây dựng phát hiện một số thiết kế ban đầu chưa hợp lý, hoặc thay đổi phong cách nội thất, công năng sử dụng.

Ví dụ thường gặp:

• Chuyển từ mái tôn sang mái ngói.

• Bỏ tường ngăn để làm không gian mở.

• Thêm phòng làm việc hoặc phòng thay đồ.

Cách dự trù:

• Làm việc kỹ lưỡng với kiến trúc sư ngay từ đầu, tránh thay đổi giữa chừng.

• Dự phòng ít nhất 5% ngân sách cho các chỉnh sửa nhỏ.

---

Phần chi phí phát sinh do tăng giá vật liệu xây dựng

Biến động giá cả vật liệu là yếu tố khách quan, có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, đặc biệt trong giai đoạn thi công kéo dài vài tháng. Những vật liệu như xi măng, thép, gạch, cát… thường tăng giá theo thị trường hoặc theo mùa vụ.

Ảnh hưởng trực tiếp:

• Làm tăng chi phí phần thô lên đến 10–20%.

• Ảnh hưởng đến quyết định sử dụng vật liệu cao cấp hay trung cấp.

Giải pháp dự trù:

• Tham khảo cập nhật giá vật liệu tại các trang bất động sản để theo dõi thị trường.

• Tính thêm 7–10% ngân sách vật tư để phòng trường hợp tăng giá đột biến.

---

Phần chi phí phát sinh do thủ tục pháp lý và giấy phép xây dựng

Nhiều người thường chủ quan với chi phí hồ sơ, giấy tờ pháp lý, chỉ đến khi cần hoàn công, xin phép xây dựng, hoặc nộp các khoản phí địa phương mới thấy rõ ảnh hưởng.

Các chi phí có thể phát sinh:

• Lệ phí cấp phép xây dựng, bản vẽ xin phép.

• Phí đo đạc lại đất, tách thửa (nếu có).

• Chi phí thuê đơn vị dịch vụ làm hồ sơ.

Cách hạn chế:

• Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ pháp lý ngay từ đầu.

• Tìm hiểu và hỏi rõ cơ quan địa phương về các khoản lệ phí.

---

Phần chi phí phát sinh từ việc thay đổi vật liệu nội thất

Trong quá trình hoàn thiện, nhiều gia chủ bị “cuốn” vào lựa chọn vật liệu cao cấp hơn ban đầu, như đá tự nhiên, gỗ tự nhiên, cửa kính cường lực thay vì nhôm thường…

Ví dụ chi phí phát sinh:

Giải pháp dự trù:

• Xác định rõ phong cách và ngân sách nội thất từ đầu.

• Lập bảng so sánh vật liệu để đưa ra lựa chọn phù hợp, tránh bị lôi kéo cảm tính.

---

Phần chi phí phát sinh do sự cố kỹ thuật khi thi công

Một số rủi ro kỹ thuật không thể lường trước có thể làm phát sinh chi phí xử lý như:

• Đào móng gặp nền đất yếu → cần ép cọc BTCT hoặc cọc ly tâm.

• Hệ thống thoát nước bị lệch → phải điều chỉnh lại đường ống.

• Gặp mạch nước ngầm → cần chống thấm bổ sung.

Cách xử lý:

• Khảo sát địa chất trước thi công.

• Làm hợp đồng rõ ràng với nhà thầu về việc xử lý phát sinh kỹ thuật.

• Dự trù thêm 3–5% tổng ngân sách cho phần này.

---

Phần chi phí phát sinh từ nhân công tăng giá hoặc làm thêm giờ

Giai đoạn xây dựng kéo dài thường kéo theo nhân công tăng giá hoặc cần tăng giờ làm để kịp tiến độ. Nếu không tính trước, chủ nhà dễ phải:

• Chi thêm tiền cho tăng ca.

• Thuê thêm người khi quá tải tiến độ.

Chi phí cụ thể có thể phát sinh:

• Thợ hồ tăng từ 300.000đ/ngày lên 400.000–500.000đ.

• Làm thêm ca tối hoặc cuối tuần: cộng thêm 30–50% tiền công.

Cách hạn chế:

• Thỏa thuận tiến độ rõ ràng với nhà thầu từ đầu.

• Trả công theo khoán khối lượng thay vì theo ngày.

---

Phần chi phí phát sinh cho các hạng mục phụ trợ

Nhiều gia chủ ban đầu chỉ dự trù phần nhà chính, sau đó mới phát sinh các hạng mục như:

• Hàng rào, cổng nhà.

• Sân vườn, bể cá, tiểu cảnh.

• Mái che, sân thượng có mái kính, lan can…

Chi phí phụ trợ thường chiếm 5–15% tổng ngân sách, tùy quy mô.

Giải pháp:

• Lập danh sách các hạng mục phụ ngay từ giai đoạn thiết kế.

• Ưu tiên các phần cần làm ngay, phần nào chưa cần có thể thi công sau.

---

Tổng hợp phần chi phí phát sinh thường gặp khi xây nhà

---

Cách lập kế hoạch để tránh vượt ngân sách vì phần chi phí phát sinh

Để kiểm soát hiệu quả phần chi phí phát sinh trong xây dựng, gia chủ cần có kế hoạch từ đầu và tính toán khoa học. Dưới đây là một số lưu ý thực tế:

Checklist dự trù thông minh:

• 🔲 Tính dự phòng 10–20% ngân sách tổng thể.

• 🔲 Ký hợp đồng rõ điều khoản phát sinh.

• 🔲 Theo sát tiến độ thi công và nghiệm thu định kỳ.

• 🔲 Tham khảo đơn giá từ các sàn bất động sản uy tín như Batdongsan4u.

• 🔲 Đặt ưu tiên cho hạng mục quan trọng, tránh rải ngân sách không cần thiết.

---

Kết luận – Chủ động với phần chi phí phát sinh để xây nhà không bị đội vốn

Xây nhà không đơn thuần là hoàn thiện một công trình mà còn là sự đầu tư lâu dài về tài chính và công sức. Những phần chi phí phát sinh nếu không dự trù kỹ càng sẽ khiến chủ đầu tư rơi vào thế bị động, thậm chí thiếu hụt ngân sách.

Với những kinh nghiệm và bảng dự trù trong bài viết này, hy vọng bạn đọc có thể xây dựng kế hoạch tài chính rõ ràng, tránh những khoản phí bất ngờ không mong muốn. Đừng quên tham khảo thêm các thông tin mới nhất tại Batdongsan4u để có cái nhìn toàn diện trước khi bắt tay vào xây dựng.