Vi bằng nhà đất là gì? Hiểu đúng để tránh rủi ro pháp lý
Vi bằng nhà đất là văn bản do thừa phát lại lập, ghi nhận lại hành vi, sự kiện diễn ra thực tế liên quan đến bất động sản – chẳng hạn như việc giao tiền, bàn giao nhà, hiện trạng tài sản, v.v. Vi bằng không phải là hợp đồng chuyển nhượng, mà chỉ là bằng chứng ghi nhận một hành vi dân sự.
Tuy nhiên, không ít người hiện nay nhầm tưởng vi bằng nhà đất có giá trị thay thế cho công chứng trong mua bán. Điều này tiềm ẩn rủi ro pháp lý rất lớn và dễ dẫn đến tranh chấp, mất tiền oan nếu giao dịch không đúng luật.
Vi bằng nhà đất có giá trị pháp lý như thế nào?
Theo quy định tại Nghị định 08/2020/NĐ-CP, vi bằng không có giá trị thay thế hợp đồng có công chứng, chứng thực. Cụ thể:
-
Vi bằng có giá trị chứng cứ trong xét xử nếu có tranh chấp liên quan đến hành vi được ghi nhận.
-
Không có giá trị làm căn cứ để sang tên sổ đỏ, chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
-
Không thay thế cho hợp đồng chuyển nhượng bất động sản có công chứng theo Luật Đất đai.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về pháp lý bất động sản, có thể truy cập:
Pháp lý nhà đất cập nhật – Bất động sản 4U
So sánh vi bằng và hợp đồng công chứng trong giao dịch bất động sản
| Tiêu chí | Vi bằng nhà đất | Hợp đồng công chứng |
|---|---|---|
| Người lập | Thừa phát lại | Công chứng viên |
| Mục đích | Ghi nhận hành vi, sự kiện thực tế | Chuyển nhượng quyền sử dụng, sở hữu |
| Giá trị pháp lý | Là chứng cứ | Có hiệu lực thi hành ngay |
| Dùng để sang tên sổ đỏ | Không | Có |
| Được pháp luật công nhận | Có, nhưng không thay thế công chứng | Có, đầy đủ giá trị pháp lý |
Những trường hợp phổ biến sử dụng vi bằng nhà đất
Vi bằng được sử dụng hợp pháp trong các trường hợp sau:
-
Ghi nhận việc giao tiền, đặt cọc mua bán nhà đất.
-
Xác nhận hiện trạng nhà, đất trước khi giao dịch.
-
Ghi nhận hành vi lấn chiếm, xây dựng không phép.
-
Ghi nhận việc bàn giao nhà giữa bên mua – bán.
Tuy nhiên, vi bằng chỉ có giá trị chứng minh sự kiện, không có hiệu lực chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Do đó, không nên chỉ dựa vào vi bằng để mua bán nhà đất.
Những rủi ro khi mua bán bất động sản chỉ bằng vi bằng
Dù được sử dụng khá phổ biến trên thị trường, việc giao dịch nhà đất chỉ bằng vi bằng tiềm ẩn nhiều rủi ro:
-
Không thể sang tên sổ đỏ, người mua không có quyền sở hữu hợp pháp.
-
Dễ bị tranh chấp, kiện tụng vì không có hợp đồng chuyển nhượng hợp pháp.
-
Không vay được ngân hàng, không thể thế chấp tài sản.
-
Bên bán có thể bán cùng tài sản cho nhiều người khác.
Đây là lý do vì sao các chuyên gia khuyến cáo người dân nên hạn chế sử dụng vi bằng nhà đất trong các giao dịch mua bán, đặc biệt là tài sản có giá trị lớn.
Giao dịch nào bị cấm lập vi bằng?
Theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp, thừa phát lại không được lập vi bằng trong các trường hợp sau:
-
Ghi nhận việc mua bán nhà đất chưa có sổ đỏ.
-
Giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất không đúng quy định.
-
Thay thế hợp đồng công chứng để mua bán nhà ở, đất đai.
-
Giao dịch có yếu tố trái pháp luật, trốn thuế, lách luật.
Nếu vi bằng được lập trong các trường hợp này, cơ quan chức năng có thể tuyên vô hiệu và người dân sẽ chịu thiệt hại.
Kinh nghiệm thực tế khi sử dụng vi bằng nhà đất
Dưới đây là một số kinh nghiệm quan trọng bạn nên lưu ý:
-
Chỉ sử dụng vi bằng để ghi nhận hành vi, không thay thế hợp đồng.
-
Nếu mua đất chưa có sổ đỏ, không nên đặt cọc hoặc thanh toán bằng vi bằng.
-
Thẩm định rõ pháp lý nhà đất trước khi giao dịch, kể cả khi có vi bằng.
-
Không mua đất thông qua trung gian chỉ lập vi bằng, không có công chứng.
Để cập nhật quy định và được tư vấn chính xác, bạn có thể theo dõi tại:
batdongsan4u.com
Cách lập vi bằng nhà đất đúng quy định
Nếu bạn có nhu cầu lập vi bằng nhà đất để ghi nhận hành vi hợp pháp, hãy thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Liên hệ văn phòng thừa phát lại
-
Chọn đơn vị uy tín, được cấp phép hành nghề.
Bước 2: Trao đổi nội dung vi bằng
-
Xác định rõ sự kiện cần ghi nhận: giao tiền, bàn giao tài sản, hiện trạng…
Bước 3: Ký hợp đồng dịch vụ và đặt lịch lập vi bằng
-
Thừa phát lại sẽ đến địa điểm theo yêu cầu để ghi nhận hành vi.
Bước 4: Nhận vi bằng đã đăng ký
-
Vi bằng sẽ được nộp lưu trữ tại Sở Tư pháp, có thể trích lục nếu xảy ra tranh chấp.
Khi nào nên lập vi bằng trong giao dịch nhà đất?
Bạn có thể sử dụng vi bằng nhà đất để bảo vệ quyền lợi khi:
-
Đặt cọc mua bán nhà đất, ghi nhận rõ số tiền, ngày giờ giao dịch.
-
Xác nhận bàn giao tài sản, tình trạng nhà đất.
-
Ghi nhận hành vi sai phạm của bên thứ ba, như xây dựng trái phép, lấn chiếm đất.
Tuy nhiên, luôn nhớ rằng vi bằng không đủ để chuyển quyền sử dụng đất, và cần có hợp đồng công chứng khi mua bán.
Vi bằng nhà đất có được dùng để khởi kiện không?
Có, vi bằng có thể được Tòa án chấp nhận như một chứng cứ hợp pháp nếu đáp ứng điều kiện:
-
Được lập đúng quy định của pháp luật về thừa phát lại.
-
Ghi nhận sự kiện khách quan, không có tranh chấp.
-
Có chứng minh đi kèm như hình ảnh, âm thanh, nhân chứng…
Tuy nhiên, vi bằng không đảm bảo bạn thắng kiện, nếu không có hợp đồng chuyển nhượng rõ ràng, hợp pháp.
Kết luận: Vi bằng nhà đất – cần hiểu đúng để sử dụng đúng
Vi bằng nhà đất là một công cụ hỗ trợ hữu ích trong việc ghi nhận sự kiện thực tế, nhưng không có giá trị chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Việc lạm dụng vi bằng để thay thế hợp đồng công chứng trong giao dịch bất động sản có thể dẫn đến rủi ro pháp lý nghiêm trọng, khiến người mua mất trắng tài sản.
Nếu bạn đang chuẩn bị giao dịch nhà đất, hãy tìm hiểu kỹ, sử dụng vi bằng đúng mục đích, và luôn ưu tiên các hợp đồng công chứng hợp pháp. Đừng để sự chủ quan khiến bạn phải trả giá bằng cả một khoản đầu tư lớn.
Để cập nhật thông tin pháp lý và hướng dẫn chi tiết, hãy truy cập Bất động sản 4U – nền tảng tin cậy cho mọi nhà đầu tư và người mua bán bất động sản.